۲۵ تیر ۱۳۸۶

اعتراف گیری؛ شو تلویزیونی یا رفتار سیاسی جمهوری اسلامی؟

دستگاه اعتراف گیری جمهوری اسلامی بار دیگر به کار افتاده و این بار دامان هاله اسفندیاری و کیان تاجبخش، پژوهشگران ایرانی – آمریکایی های بازداشت شده توسط وزارت اطلاعات را گرفته است. اینجا

براساس گزارش خبرگزاری های ایران، قرار است برنامه های تهیه شده از اعترافات این دو نفر در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه، ۲۷ و ۲۸ تيرماه از شبکه اول تلویزیون دولتی ایران پخش شود.

پخش چنین برنامه ای در زمانی صورت می گیرد که تنش در روابط ایران و آمریکا به طور فزاینده ای افزایش یافته است و ظاهرا مقامات جمهوری اسلامی می کوشند تا به فشارهای واشینگتن علیه خود پاسخ دهند.

به نظر می رسد که جمهوری اسلامی برای مصرف داخلی و نشان دادن حلقه های به اصطلاح «توطئه چینی» خارج در داخل ایران افراد بی دفاع را بازداشت و آنها را مقابل دوربین های تلویزیونی وادار به اعتراف می کند.

سیستم اعتراف گیری از طریق مصاحبه های تلویزیونی یا مطبوعاتی، شیوه نظام های ایدئولوژیک از مارکسیستی گرفته تا توتالیترهای مذهبی است که با نشان دادن چهره ای عاجزانه از افراد دربند و تحت فشارهای جسمی و روحی، ابزاری برای جلوه دادن قدرتمندی خود جستجو می کنند.

در نظام اعتراف گیری، فرد به عنوان موجودی مسلوب الاختیار و فاقد هرگونه اراده ای در مقابل دوربین تلویزیونی و یا میکروفون خبرنگاران «خودی» قرار می گیرد و آنچه که به وی «حقنه» شده است را بدون کم و کاست بر زبان می آورد.

چنین اظهاراتی نه برای مردم فرهیخته و آگاه به مسائل دنیا که برای عوام و هواداران دو آتشه نظام ایدئولوژیک جذابیت پیدا می کند و گرنه کیست که نداند در دنیای ارتباطات گسترده کنونی چگونه می توان این روش و رفتار سیاسی را باور کرد.

دولت محمود احمدی نژاد که بر پایه پوپولیسم شکل گرفته است بازگشتی اصولی دارد به شیوه های اوایل انقلاب؛ که در آن وابستگان به گروه های سیاسی و مخالفان رژیم جمهوری اسلامی مقابل دوربین ظاهر شده و به اعتراف مشغول می شدند.

اما آنچه که آن دوره را از این دوره متمایز می کند شیوه اعتراف گیری است. در اوایل انقلاب اعترافات در ظرف زمانی هیجانات انقلابی، سرکوب، شرایط جنگی و برای یک جامعه با آگاهی کمتر صورت می گرفت اگرچه سعی می شد بار استدلالی آن بیشتر باشد.

ولی در دوره کنونی، گرچه شرایط سرکوب به مانند اوایل انقلاب و با رویکرد خشونت بار نیست ولی تلاش می شود نگاه ترس بار همچنان در جامعه حاکم باشد. نکته اساسی این است که مردم ایران با گذشته تفاوت بسیاری کرده اند و میزان آگاهی جامعه بالا رفته است لذا پخش اعترافاتی که با ابزارهای ارتباطی فعلی راه های زیادی برای خنثی کردن آن وجود دارد معلوم نیست با چه هدفی صورت می گیرد.

به نظر می رسد در نهایت مردم پای صفحه های تلویزیون خود می نشینند و چنین شو تلویزیونی را مشاهده می کنند و در نهایت به خود می گویند که چه بلایی سر این افراد را آورده اند که مجبور به اعتراف شده اند.

سرانجام اگر بحثی هم صورت گیرد همان شب به پایان می رسد و نتیجه چندانی عاید دست اندرکاران پروژه اعتراف گیری نخواهد کرد ضمن آنکه بسیاری از اعتراف کنندگان بعدها و پس از آزادی خود رسما اعلام خواهند کرد که تحت فشارهای زیاد مجبور به گفتن سخنان غیر واقعی مقابل دوربین شده اند.

به راستی چنین اعترافاتی چه سودی برای نظام جمهوری اسلامی که در حال حاضر زیر فشارهای حقوق بشری و بین المللی نیز قرار دارد خواهد داشت؟

بی تردید این اعترافات تنها پرونده حقوق بشری ایران را سنگین می کند که در حال حاضر نیز مردم زیر بار آن کمر خم کرده اند.زادی

  • Digg
  • Sphinn
  • del.icio.us
  • Facebook
  • Google
  • Furl
  • Reddit
  • StumbleUpon
  • Donbaleh
  • Technorati
  • Balatarin
  • twitthis