سه سناریو برای نامزدهای اصلاح طلب انتخابات ریاست جمهوری

در حالی که کمتر از پنج ماه به برگزاری انتخابات ایران باقی مانده است ولی اصلاح طلبان در شرایط بغرنجی قرار گرفته اند و زمزمه های ضد و نقیضی در باره حضور محمد خاتمی و میر حسین موسوی به گوش می رسد.

محمد خاتمی، رییس جمهور سابق ایران، که در ماه های گذشته اخبار فراوانی در باره حضور او در انتخابات دهم ریاست جمهوری منتشر شده است همواره از تمایل خود برای حضور نیافتن در صحنه رقابت های انتخاباتی سخن گفته است. وی در مقابل اظهار امیدواری کرده که میر حسین موسوی نامزد انتخابات شود.

میر حسین موسوی نیز در حد کلی گویی این دعوت را مورد توجه قرار داده است.

اما روز دوازدهم بهمن ماه ناگهان خاتمی اعلام کرد که موسوی تردید داشته و به زمان بیشتری برای فکر کردن نیاز دارد. وی گفت که خود احتمالا وارد عرصه انتخابات خواهد شد. مواضع متفاوت خاتمی اینجا

این در حالی است که سایت نزدیک به میر حسین موسوی یعنی کلمه به صراحت اعلام کرده است که نخست وزیر سابق ایران تردید ندارد و به زودی در باره حضور در انتخابات اعلام نظر می کند. اینجا و اینجا. حتی برخی سایت از معرفی مسئولان ستاد انتخابات آقای موسوی خبر داده اند. اینجا

این وضعیت پیچیده می تواند سناریوهای مختلفی را رقم بزند.

نخست: میر حسین موسوی واقعا تردید دارد و در انتخابات شرکت نخواهد کرد و نامزدهای اصلاح طلب، محمد خاتمی و مهدی کروبی، دبیر کل حزب اعتماد ملی و رییس سابق مجلس، خواهند بود. در این وضعیت، احتمال می رود که یکی از دو نامزد برای جلوگیری از ریزش آراء خود را از رقابت ها کنار بکشد.

دوم: میر حسین موسوی در صورتی که زودتر اعلام نظر کند احتمالا محمد خاتمی وارد عرصه انتخابات نمی شود. در این صورت اصلاح طلبان با مهدی کروبی و آخرین نخست وزیر ایران در عرصه رقابت ها حضور خواهند داشت.

سوم: هر سه نامزد اصلاح طلبان اصرار داشته باشند که در رقابت ها حضور یافته و عملا حضور قدرتمندی در انتخابات حیاتی ریاست جمهوری آینده داشته باشند.

تبلیغات این سه نفر گرچه آراء را به سبد اصلاح طلبان خواهد ریخت ولی در مقابل واجد دو ویژگی منفی برای این اردوگاه خواهد بود. اول اینکه به شدت به اختلافات درون گروهی و تخریب هر یک از نامزدها توسط هواداران دو کاندیدای دیگر لطمه خواهد زد. دوم اینکه اصولگرایان از این وضع سوء استفاده کرده و احتمالا با یک نامزد وارد انتخابات می شوند. و سوم اینکه، آراء نامزدهای اصلاح طلب پحش شده و همان وضعیتی پیش خواهد آمد که در انتخابات سال 1384 رخ داد و حضور چند نامزد اصلاح طلب به نفع محمود احمدی نژاد و از دور خارج شدن مهدی کروبی و مصطفی معین منجر شد.

اما در اینجا یک نکته بسیار بدیهی است و آن موقعیت قدرتمند محمد خاتمی در صحنه انتخابات ریاست جمهوری است که در انتخابات گذشته هر بار بیشتر از گذشته رای آورده است.

در شرایط کنونی عملکرد فاجعه بار محمود احمدی نژاد در تنها چهار سال ریاست جمهوری خود، سید بودن آقای خاتمی که عامل موثری در جذب روستانشینان و احتمالا مردم شهرهای کوچک است، شناخته شدن وی در عرصه خارجی به عنوان فردی که کمتر دچار تنش با جهان خارج می شود و بیان بهتر نسبت به سایر نامزدها، او را در مقابل کروبی و موسوی در موقعیت بالاتری قرار می دهد.

با این حال نباید از حامیان قدرتمند محمود احمدی نژاد در ساختار قدرت ایران غافل بود که از رهبر جمهوری اسلامی گرفته تا نیروهای نظامی، بسیج و روحانیون محافظه کار از او پشتیبانی می کنند ولی تمام این حمایت ها در انتخابات 22 خرداد 1388 منوط به آن است که آیا آیت الله خامنه ای در ماه های آینده و به دنبال تغییر در کادر رهبری آمریکا همچنان ترجیح می دهد که آقای احمدی نژاد در راس نهاد ریاست جمهوری باشد یا در شرایط جدید باید طرحی نو در انداخت و لازم است که چهره معتدل تری به ریاست جمهوری انتخاب شود.